Degenen die met niet-mariene weekdieren werken, zijn mogelijk de naam Morelet al tegengekomen. Hij introduceerde meer dan 700 soortsnamen in – momenteel – 84 verschillende families van land- en zoetwaterweekdieren. Wie was Arthur Morelet en wat is er geworden van zijn enorme collectie?
Pierre Marie Arthur Morelet (1809-1892) was een ‘amateur’-wetenschapper die zich deels toelegde op het verzamelen van schelpen en deels op de botanie. Hij organiseerde verschillende expedities, waaronder die naar Cuba en Midden-Amerika (1846-1848) en de Azoren (1857) vooral opmerkelijk zijn. Zijn bijdragen aan de malacologie waren dus niet onbetekenend en we hebben zijn nalatenschap gereconstrueerd door een overzicht van archiefbronnen en zijn type materiaal in historische collecties van verschillende musea.
De resulterende monografie bestaat uit twee delen. In het eerste deel presenteren we een biografie, enkele opmerkingen over de verblijfplaats van zijn verzameling en meer dan 200 brieven aan toenmalige malacologen, zoals Crosse, Fischer, Baudon en Dautzenberg. Zijn contactennetwerk is gereconstrueerd met behulp van gegevens uit zijn correspondentie en zijn publicaties. Dit deel biedt een uniek zicht op de wereld van de malacologie in de tweede helft van de 19e eeuw.
In het tweede deel wordt een bibliografie van Morelet gepresenteerd, evenals al zijn nieuw geïntroduceerde taxa, met gedetailleerde documentatie en figuren van de soort. Meer dan 80% van zijn typemateriaal is terug gevonden en originele figuren, als ze bestaan, zijn gereproduceerd voor de resterende soorten. Van de taxa vertegenwoordigd door schelpmateriaal, zijn meer dan 150 soorten nu voor het eerst afgebeeld. Het boek heeft indices voor zowel taxonomie als genoemde personen en is een must-have voor iedereen die geïnteresseerd is in de geschiedenis van de malacologie en zich bezighoudt met niet-mariene weekdieren.
Het boek, met 544 pagina’s en meer dan 1300 figuren, is op 23 juni 2018 gepubliceerd door de Nederlandse Malacologische Vereniging. Dankzij financiële steun van Association Cernuelle (Frankrijk), Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (België), Natural History Museum (Verenigd Koninkrijk ) en het Van Dalsum-legaat van de Nederlandse Malacologische Vereniging (Nederland), is de elektronische versie van het boek vanaf 24 juni 2018 gratis beschikbaar op www.spirula.nl/andere-uitgaven/moreletEN. Een print-on-demand hardcover-versie van het boek is te bestellen op www.boekenbestellen.nl (zoeken naar titel of ISBN-nummer) voor € 67,50 (netto prijs, exclusief verzendkosten).
Breure, A.S.H., Audibert, C. & Ablett, J.D., 2018. Pierre Marie Arthur Morelet (1809-1892) and his contributions to malacology. Nederland Malacological Society, Leiden, 544 pp.
ISBN 978-90-815230-2-8 (PDF) / 978-90-815230-0-4 (p.o.d.)